Ja, wolven afschieten. Dankzij de nieuwe versnelde procedure kan het Europees Parlement binnenkort de beschermingsstatus van de wolf verlagen. Daardoor krijgen lidstaten snel de mogelijkheid om wolven af te schieten en zo overlast te verminderen.

Inhoudsopgave

• Inleiding wolven afschieten
• Europese procedure voor wolven afschieten
• Impact op Nederland van wolven afschieten
• Ontwikkeling wolvenpopulatie en conflict
• Argumenten voor en tegen wolven afschieten
• Ervaringen en case studies over wolvenbeheer
• Praktische tips voor beleid en beheer
• Conclusie over wolven afschieten

Inleiding wolven afschieten

Veel mensen merken dat de wolf terugkeert in Europa en dat boeren meer schade melden. Enerzijds groeit de populatie snel. Anderzijds voelen boeren zich onveilig. Daarom staat het debat over wolven afschieten in Nederland en de EU hoog op de agenda. In dit artikel leest u wat er verandert, welke cijfers meespelen en welke afwegingen beleidsmakers maken.

Europese procedure voor wolven afschieten

Ten eerste heeft het Europees Parlement in Straatsburg ingestemd met een versnelde beoordelingsprocedure. Daardoor kan de definitieve stemming over het voorstel al binnen twee dagen plaatsvinden. Dit voorstel van de Europese Commissie verlaagt de beschermingsstatus van de wolf van strikt beschermd naar beschermd. Als het plan wordt aangenomen, mogen lidstaten gericht toestemming geven om wolven af te schieten.

Versnelde beoordelingsprocedure voor wolven afschieten

De normale trajecten duren vaak te lang, vinden veel Europarlementariërs. Bert-Jan Ruissen (SGP) zegt: “Ik ga voor het afschieten van de wolf stemmen. De wolf zorgt voor veel overlast. Bestuurders willen ingrijpen, maar kunnen dat nu niet. Dat moet snel veranderen. Dankzij de spoedroute verloopt de besluitvorming in enkele dagen in plaats van maanden.

Impact op Nederland van wolven afschieten

Hoewel de EU snel stappen zet, geldt dat in Nederland de wet nog niet is aangepast. Staatssecretaris Rummenie moet eerst de Habitatrichtlijn vertalen naar nationale regels. Pas daarna kunnen jagers met vergunning wolven afschieten. Nederland werkt tegelijk aan een landelijke uitvoeringsagenda wolf om incidenten snel te bestrijden.

Aanpassen van Nederlandse regels

Staatssecretaris Rummenie benadrukt dat er dringend meer actie nodig is om vee en mensen te beschermen. Daarom komt hij met een nationale agenda wolf. Die agenda bevat maatregelen zoals mobiele afrasteringen, ruimere schootomvang en effectieve bestrijding van probleemwolven. Pas na publicatie van die agenda kunnen jagers worden ingezet.

Ontwikkeling wolvenpopulatie en conflict

Wetenschappers zien dat het aantal wolven in de EU sterk is gestegen. In 2023 telde de EU naar schatting ruim 20 300 wolven. Dat is bijna een verdubbeling in tien jaar. Bovendien neemt het leefgebied toe en komen wolven weer voor in alle lidstaten, op Malta, Cyprus en Ierland na.

EU wolvenpopulatie in cijfers

Volgens de Europese Commissie groeide de populatie met 35 procent tussen 2016 en 2023. De snelste groei vond plaats in Centraal Europa en de Alpenregio’s. Ondanks deze cijfers blijft de wolf kwetsbaar in regio’s met weinig verspreiding en hoge stroperijdruk.

Gevolgen voor veehouders

Daarbij stijgt de schade aan vee. Jaarlijks vallen wolven naar schatting 65 500 schapen en geiten aan. Veel boeren ervaren stress door herhaalde aanvallen en hoge kosten voor schades. Daarom dringen zij aan op snelle ingrepen, waaronder het gericht afschot van probleemwolven.

Argumenten voor en tegen wolven afschieten

Het debat kent verschillende invalshoeken. Enerzijds pleiten plattelandsorganisaties voor afschot om vee te beschermen en leefbaarheid te behouden. Anderzijds waarschuwen natuurbeschermers dat wolfbeheer altijd zorgvuldig moet gebeuren om de ecologische rol van de predator te behouden.

Argumenten voor wolf afschot

• Boeren hebben recht op bescherming van vee en gezinsinkomen.
• Gericht afschot vermindert herhaalde overlast en verkleint schade.
• Versnelde procedures geven overheid slagkracht in crisissituaties.

Argumenten tegen wolf afschot

• Wolven zijn essentieel voor het ecosysteem en beheersen populaties van hoefdieren.
• Strenge regels voorkomen dat wolf populaties weer teruglopen naar bijna uitgestorven niveaus.
• Alternatieve maatregelen zoals afrastering en herkauwers blijven effectief.

Ervaringen en case studies over wolvenbeheer

In Italië experimenteren beheerders met extra-paneel afrasteringen en hulphonden. Daardoor daalde het aantal aanvallen met 70 procent in vijf jaar tijd. Bovendien melden Schotse landeigenaren dat tijdelijke schietvergunningen de populatie niet bedreigen, maar wel vee beschermen.

Anja Hazekamp (Partij voor de Dieren) waarschuwt echter voor een gevaarlijk precedent. Zij zegt: “Dit helpt de wolf niet. We zien dat populaties dan sneller weer krimpen. Hierdoor blijft monitoring cruciaal.

Praktische tips voor beleid en beheer

1. Combineer vrijgave met afrastering – gebruik elektrische omheiningen en runderen met herdershonden.
2. Monitor populaties – maak gebruik van gps–halsbanden en foto vallen voor actuele data.
3. Stel maximumquota vast – beperk afschot tot probleemwolven en evalueer jaarlijks.
4. Communiceer duidelijk – betrek boeren, natuurbeschermers en lokale gemeenschappen bij besluiten.
5. Werk regionaal samen – deel best practices tussen lidstaten om lokale knelpunten te verminderen.

Conclusie over wolven afschieten

Kortom, de versnelde procedure maakt wolven afschieten mogelijk als onderdeel van een breder beheerplan. Bovendien geven snelle besluiten overheid en boeren meer handelingsruimte bij incidenten. Toch blijft zorgvuldig beheer essentieel. Daarom adviseren experts een mix van preventie en gericht afschot. Zo beschermen we zowel vee als de vitale rol van de wolf in de natuur.