Wat zegt LTO over warm weer en landbouwgewassen?

Volgens de LTO‑organisatie vormt het huidige warme weer geen groot risico voor landbouwgewassen. Enkele weken geleden viel er voldoende neerslag, waardoor veel gewassen nu in een stabiele groeifase zitten. Boeren zijn begonnen met beregenen, zeker nu de hitte toeneemt. Dankzij de aanvoer van rivierwater kunnen ze dat op korte termijn goed opvangen. In delen van het land gelden al beregeningsregels, zoals in Brabant en Veluwe.

Hoewel de droogte doorzet, blijft beregenen mogelijk zolang water beschikbaar is. De LTO wijst er wel op dat veehouders alert moeten zijn op hittestress bij dieren. Die tip geldt niet voor gewassen maar tekent wel het bredere plaatje van hittebeheer op de boerderij.

Hoe staat het met de droogte in Nederland?

We zien dat 2025 een uitzonderlijk droog jaar is. Weerman John Havinga noemt de droogte vervolgens een “sluipmoordenaar”: sinds begin juni viel er nauwelijks regen, vooral in het zuidwesten is de situatie nijpend. KNMI-cijfers tonen dat het neerslagtekort in sommige regio’s is opgelopen tot 180 mm. Daarmee rivaliseert 2025 met droogste jaren als 1976.

Hoewel gewassen nu goed groeien dankzij beregening, kan de situatie zich snel verergeren als de droogte aanhoudt en waterstekorten ontstaan. Daardoor stijgt het risico op lagere opbrengsten, schade, kwetsbare natuur en hogere transportkosten door lage waterstanden.

Wat is het effect van hitte op landbouwgewassen?

Behoefte aan water bij hitte

Landbouwgewassen groeien nu snel en hebben veel water nodig.

Hitte versnelt de verdamping via bladeren. Daarom beginnen boeren tijdig met beregenen – een verstandige aanpak die voorkomt dat planten droogtestress krijgen.

Impacts op opbrengst en kwaliteit

Wordt er onvoldoende beregend, dan kan dat leiden tot mindere oogst, kwaliteitsverlies en uitval. Vooral zaaigoed en jonge planten zijn gevoelig. Toch merken veel telers dat, zolang beregening plaatsvindt, gewassen de hitte goed doorstaan.

Verschillen per gewassoort

Sommige gewassen zoals granen en aardappelen kunnen tijdelijk warm weer goed verdragen, maar fruitbomen en groente zijn vaak kritischer. Zij hebben een constant vochtgehalte in de bodem nodig om vlekken, rot of misvorming te voorkomen.

Welke praktische tips helpen bij warm weer voor landbouwgewassen?

Tip 1: Beregen regelmatig en gepland

Start vroeg in de ochtend of avond. Zo blijft water efficiënt in de bodem en voorkom je verdamping. Regelmatige kleine gietingen werken beter dan incidentele zware beurten.

Tip 2: Gebruik bodembedekking naast de landbouwgewassen

Organisch materiaal zoals mulch, stro of grasresten op de bodem helpt vocht vast te houden en voorkomt opwarming.

Tip 3: Pas rotatie en diversiteit toe

Varieer in gewassoorten en plant hiermee wortelstructuren die verschillende bodemlagen aanspreken. Hierdoor versterken planten elkaar en ontstaat veerkracht tegen droogte.

Tip 4: Monitor bodemvocht

Met vochtsensoren of bodemonderzoek weet je exact wanneer er bij- of afgeslagen moet worden.

Tip 5: Blijf alert bij waterrestricties

In regio’s met beregeningsverbod gelden vaak uitzonderingen voor jonge of kwetsbare gewassen. Informeer bij je waterschap en plan je irrigatie daarop.

Wat merken boeren zelf van de landbouwgewassen?

Veel telers geven aan dat hun gewassen tot nu toe prima floreren. Ze merken dat beregening werkt en dat ze nog geen kwaliteitsverlies zien. Een akkerbouwer laat weten: “We zien dat de tarwe nu stevig doorgroeit ondanks temperaturen boven de 25 °C.” Een tuinbouwer voegt toe: “Met bodembedekking houd ik de bodem koel. De groenten kleuren zelfs mooi rood.”

Er is wel zorg over een aanhoudende droogtegolf: boeren bereiden zich alvast voor door opslag van water en — waar mogelijk — aanleggen van waterbassins.

Veelgestelde vragen over landbouwgewassen en warm weer

Leidt warm weer altijd tot droogteschade?

Nee. Bij tijdige beregening en ook een goede bodemzorg kunnen landbouwgewassen goed groeien. De LTO geeft aan dat nu geen groot risico meer bestaat.

Helpt beregening bij alle pakketten landbouwgewassen?

Meestal wel. Zaaigoed, groente en fruit reageren het sterkst, maar ook granen profiteren van een gelijkmatige vochtaanvoer. Zonder irrigatie volgt snel stress.

Wat als er waterbeperkingen zijn?

Waterregulering verschilt per waterschap. Soms mag je wel bewateren voor kwetsbare planten. Vraag dus advies en plan daarop je beregening.

Welke alternatieve technieken bestaan?

Natte bodembedekking, druppelirrigatie, regenwateropvang en het wisselen van gewassen maken je teelt veerkrachtiger.

Hoe herken ik droogtestress?

Verwelking, verwelkte bladeren, lichtgroene kleur of gaten in blaadjes. Tijdig beregenen voorkomt ten slotte structurele schade.

Expertquotes en wetenschappelijke landbouwgewassen inzichten

Een landbouwexpert van een onderzoeksinstituut zegt: “Onze metingen tonen dat gewassen onder gecontroleerde irrigatie zelfs bij 30 °C gezond blijven.” Dat toont aan dat beregening essentieel is. Teler ervaringen bevestigen dit gedrag in de praktijk ook.

Daarnaast laat bodemonderzoek zien dat mulchen en vochtsensoren helpen om water 20–30% langer vast te houden.LTO heeft noteerbaar gehamerd op het belang van waterbeheer voor landbouwgewassen in warme periodes.

Conclusie en vooruitblik

Samenvattend: zolang telers goed irrigeren, bodem beschermen en opletten bij droogte, ervaren landbouwgewassen geen groot risico van het warme weer. Echt gevaar komt pas bij langdurige droogte, als watertekorten optreden. Gebruik de praktische tips om je teelt actief te beschermen.

In de nabije toekomst blijft dus monitoring van droogtecijfers en bodems essentieel voor een gezonde oogst. Zo help je niet alleen je eigen bedrijf, maar draag je bij aan een veerkrachtige landbouwsector.