Praatje aan tafel, moeten we de hypotheekrenteaftrek laten vallen om miljarden te besparen? In dit kort voorwoord beantwoorden wij de vraag meteen: ja, want besparen op dit fiscaal voordeel kan honderden miljarden vrijmaken voor zorg, onderwijs en duurzaamheid.

Inhoudsopgave

• Wat is hypotheekrenteaftrek?
• Waarom de hypotheekrenteaftrek afschaffen?
• Financiële voor- en nadelen voor huiseigenaren bij afschaffen van de hypotheekaftrek
• Maatschappelijke impact
• Ervaringen van burgers en experts van de hypotheekaftrek
• Praktische tips voor huiseigenaren
• Veelgestelde vragen
• Conclusie van de hypotheekrenteaftrek en stappen vooruit

Wat is hypotheekrenteaftrek?

De hypotheekrenteaftrek is een belastingregeling waarmee huiseigenaren de betaalde hypotheekrente mogen aftrekken van hun inkomen. Daardoor betalen ze minder belasting. Vroeger konden mensen tot wel 60 % aftrekken. Inmiddels is dat tarief afgebouwd tot circa 37 % in 2025.

Het idee was betaalbaar wonen stimuleren. In werkelijkheid leidt de regeling vaak tot hogere woningprijzen, omdat kopers meer mogen lenen.

Waarom de hypotheekrenteaftrek afschaffen?

Bezuinigen zonder meer pijn

De Algemene Rekenkamer stelde onlangs voor belastingvoordelen zonder effect af te schaffen, waaronder de hypotheekrenteaftrek. Daarmee kan de overheid jaarlijks zo’n €30 miljard besparen. Dit geld zou bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden voor zorg, onderwijs, defensie of verduurzaming.

Demping woningprijzen

Zowel Centrale Bank (DNB), OESO als banken signaleren dat de regeling bijdraagt aan te hoge woningprijzen. Afschaffen helpt om de markt af te koelen.

Efficiënter belastingstelsel

Veel fiscale voordelen komen terecht bij mensen die ze niet nodig hebben. De Rekenkamer noemt dit “weggegooid belastinggeld”. Door de aftrek te schrappen, wordt het stelsel eenvoudiger én eerlijker.

Financiële voor- en nadelen voor huiseigenaren bij afschaffen van de hypotheekaftrek

Voordeel: lagere maandlasten door rentebesparing

Door extra af te lossen daalt de hypotheek, dus betaal je minder rente. Daardoor verdwijnen de aftrekpost én stijgt je inkomen (en belastingdruk), maar uiteindelijk daalt het netto maandbedrag.

Nadeel: minder belastingvoordeel

Zonder renteaftrek betalen huiseigenaren minder belastingvoordeel. Vooral mensen met hoge rente in combinatie met hoge inkomsten voelen dat het sterkst .

Nadeel: effect op toeslagen

Als je inkomen stijgt (door verlies aftrek), dan kun je minder toeslagen ontvangen voor zorg of kinderopvang.

Voordeel bij lage restschuld

Huiseigenaren met weinig schuld betalen soms meer belasting dan het eigenwoningforfait waard is. Zij profiteren van tijdelijke regelingen, zoals de Wet Hillen.

Maatschappelijke impact van afschaffen hypotheekrenteaftrek

Meer geld voor publieke sector

De €30 miljard die vrijkomt, kan structureel beschikbaar komen voor essentiële sectoren. Vooral publieke uitgaven in zorg en ook onderwijs zijn daar afhankelijk van, juist na coronacrisis en nieuwe NAVO-norm.

Betaalbare woningen voor starters

Een eerlijker stelsel kan de woningmarkt stabiliseren. Jonge mensen kunnen minder lenen, waardoor er minder opbod komt.

Sociale rechtvaardigheid

Duurtegevoel en protest ontstonden door fiscale voordelen voor rijken. Afschaffen verlaagt ongelijkheid en verlaagt het risico op fiscale willekeur.

Ervaringen van burgers en experts van de hypotheekrenteaftrek

 

Stem van de Rekenkamer

In het interview pleitte de voorzitter voor duidelijk afschaffen: “veel fiscale regelingen zijn ook niet meer effectief en ingewikkeld het stelsel”.

Deskundigen aan het woord

Zowel DNB, OESO als banken pleiten al jaren voor geleidelijke afbouw. Ze benadrukken dat het afschaffen gunstig kan zijn voor woningmarktstabiliteit.

Huiseigenaar over eigen keuze

Een huiseigenaar vertelt: “wij merkten dat extra aflossen niet alleen maandlasten verlaagde maar ook rust gaf, zelfs met minder belastingvoordeel.” Deze ervaringen laten zien dat persoonlijke keuzes slimmer kunnen zijn.

Praktische tips voor huiseigenaren

Bereken effect afschaffen op je situatie

Zie je maandinkomen straks bij verdwijnen van de hypotheekaftrek omhooggaan? Gebruik rekenmodellen of vraag vrijblijvend advies bij een hypotheekadviseur.

Overweeg extra aflossen

Als je buffer hebt, kan extra aflossen aantrekkelijk zijn. Je verlaagt zowel rente als belastinglast, en bouwt vermogen op.

Check je toeslagen

Blijf daarnaast alert op wijzigingen in toeslagen. Zonder inkomenstoename kun je plots minder zorgtoeslag krijgen.

Bouw een financiële buffer op

Zet bij extra aflossen genoeg opzij voor onverwachte kosten. Niemand wil zonder reserves zitten.

Veelgestelde vragen over hypotheekrenteaftrek

Wat gebeurt er als de hypotheekaftrek helemaal verdwijnt?

Je profiteert niet meer van rentekorting. Wel daalt het aantal fiscale voordelen en stijgt de belastinginkomsten van de overheid. Huiseigenaren betalen netto meer, maar de samenleving wint.

Gaat  bij verdwijnen van de hypotheekrenteaftrek iedereen er financieel op achteruit?

Nee, dat hangt af van inkomen, woningwaarde en ook het leengedrag. Starters met hoge schuld merken het het meest. Mensen met lage restschuld of weinig inkomen merken minder.

Is er compensatie voor huidige huiseigenaren als de hypotheekrenteaftrek verdwijnt?

Mogelijk. Een geleidelijke overgang kan bij invoering helpen. Experts adviseren een overgangsfase van enkele jaren om schok te dempen.

Hoe verhoudt hypotheekrenteaftrek zich tot ons leenstelsel?

De combinatie van ruime leengrens en aftrek versterkt schulden. Minder lenen én minder aftrek kan verduurzaming en betaalbaarheid aanjagen.

Conclusie van de hypotheekrenteaftrek en stappen vooruit

Samengevat zien wij dat de hypotheekrenteaftrek een omvangrijk fiscaal voordeel is dat zowel voor huiseigenaren als de maatschappij steeds minder effectief blijkt. Door de regeling af te schaffen kan jaarlijks circa €30 miljard bespaard worden. Dit kan in publieke investeringen gestoken worden, zoals onderwijs, zorg en verduurzaming, wat op termijn meer oplevert dan het huidige voordeel voor eigenaren.

Bovendien heeft het afschaffen een stabiliserend effect op woningprijzen. Experts en ervaringsverhalen laten zien dat mensen die keuzes maken, zoals extra aflossen en bufferen, er in hun portemonnee vaak beter uitkomen. Voor een eerlijk en efficiënt belastingstelsel is geleidelijke afschaffing met overgangsregeling aan te raden.

Wij nodigen je uit om mee te praten: Moeten we af van de hypotheekrenteaftrek om miljarden te besparen? Laat hieronder je mening, vragen of ervaringen achter.